গীৰ্জ্জা, ব্লাউজ আৰু শ্যেম্পেন...... (মহেন্দ্ৰ বৰা..... ১৯২৯)

তুমিতো নেজানা বন্ধু
তুচ্ছ এই বেদনাৰ ফাঁকে ফাঁকে
মন মোৰ ভৰি উঠে
হাঁহিৰ চিম্ফনী আৰু কোনো সূৰ্য্যস্নাত মহানগৰীৰ
আলোক-উজ্জ্বল স্বপ্নৰ শিখাৰে৷
ৰচিলো বুৰঞ্জী য’ত
ভয় আৰু ব্যৰ্থতাৰ বোজাৰে গধুৰ কৰি
সেই মৃত চহৰীৰ কোনো এক কদৰ্য্য গলিৰ দাঁতিত
জীৱনৰ বাৰাণ্ডাত বহি বহি মনে যদি দেখে এক সপোন
সোণালী তৰাৰ এমুঠি হাঁহি সোণালী মদৰ সুৰভি আহি
খিৰিকিৰ ৰেচমত যদি তুলি যায় দুটি এটি ঢউ
মন উৰি যাব
হেজাৰ পাখিৰ স’তে
আবাছায়া আকাশৰ দুৱাৰ বিচাৰি!
তেনে এটা কবিতাৰ কিমান দাম? বৰ বেছি জানো?
কোনো এক নীল নেবুলাৰ নিবিড় আৰাম
যদি নামি আহে
মোৰ পৃথিৱীৰ এটা আহিনৰ পাতল সন্ধিয়া
গধুৰ কৰি তুলিম বুলি৷
তেনে এটা সন্ধিয়া হয়তো আহিব নামি
খেলি-মেলি দুই-চাৰি মুঠি চুলিৰ আন্ধাৰ
মোৰ মুখৰ আগত ওপঙি উঠিব
বহুত ফুলৰ দৰে
মেঘ মেঘ কথা চিনাকি মুখৰ
আৰু সেই নিঃসঙ্গ কোঠাৰ বতাহ হয়তো গধুৰ হ’ব
সুৰভিৰ স’তে
চিনাকি দেহৰ আৰু ৰজনীগন্ধা ফুলৰ৷
তেনে এটা গধুলি গধুৰ কৰা
মৰমে মধুৰ কবিতাৰ দাম হয়তো হ’বও পাৰে
আকাশে জোনাক আৰু বহুতো ৰামধেনু৷
আজে-বাজে এহেজাৰ কথাৰ আকাশ ফেনেকি পাৰ হৈ
মচলা-বনৰ এচাটি নিছাৰ নিচিনাকৈ
যদি নামি আহে ঈশ্বৰ আৰু মৃত্যু
ইছকুলীয়া ছোৱালীৰ সৰু এটি প্ৰাৰ্থনাৰ দৰে
ধূপৰ ধোঁৱাৰ সতে মই যদি হঠাতে হেৰাই যাওঁ
অনুস্বৰ বিসৰ্গৰ ভিৰৰ মাজত,
তেনে এপিয়লা তৰমুজ মদৰ দাম কৈ যোৱাঁ ঈশ্বৰ,
জাপানী পুতলাৰ ঈশ্বৰ,
তুমিতো জানা তাৰ দাম কিমান মিস্টিক্!
যি কবিতা আজিও পৃথিৱী পোৱাহি নাই
সেই কবিতা আহক নামি স্বপ্নৰ আলিবাট পোহৰ কৰি
মোৰ খিৰিকীৰ ৰেচমত উঠক ভাহি
এখনি মুখ আৰু এমুখ হাঁহি৷
সেই এটা কবিতাৰ দাম বহুত বেছি
ঘামৰ দিনৰ ঈশ্বৰ আৰু গধূলিৰ প্ৰিয়া
তুমি জানা৷
মন আৰু সূৰ্য্যৰ পোহৰ!
তাৰ বিনিময় মোৰ এই জীৱন, বহুতো আবেলি আৰু মই;
আৰু তোমাৰ কাৰণে
নিৰিবিলি কল্পনাৰ মজিয়া বিচিত্ৰ কৰা কথাৰ আলপনা
আফিঙৰ নিছা বুলি হাঁহিবৰ বৰ বেছি অধিকাৰ
ক্ষমা কৰাঁ বন্ধু
বেদনা-বিধুৰ্ দিনেৰে গধুৰ এই জীৱনৰ
তুচ্ছতাৰ ফাকে ফাকে
বৰ মন যায় সপোন দেখাৰ
নুফুলা ফুলৰ ফুলাম হাঁহিৰ সপোন দেখাৰ৷

(Translated by Mayuri)

You do not know, my friend…
In the gaps between my insignificant sorrow 
My mind fills up
With the symphony of laughter, 
And with the bright dreamy mountains of some sunbathed city ..

I created history there
Weighed down with the burden of fear and failure
In a filthy lane of that dead city
Sitting on the stairs of life, if the mind dreams
A fistful of smile from the golden stars, 
If the scent of a rich wine
creates one or two ripples in the silken window,
The mind will fly
with a thousand wings
In search of the door of heaven!

How much is the price of such a poem? Is it too much?
If the intimate comfort of a blue nebula descends down
to deepen a light October evening of my world!
Maybe such a twilight will come down
The mayhem of the darkness of two or four fistfuls of hair 
will float in front of my eyes
Like a million flowers;
The cloudy conversation of a familiar face
And maybe the air of the lonely room will become heavy
with scent
of a familiar body and tuberose flower….

On such a deep evening
A poem heavily laced with love may carry some value..
Moonlit sky and many rainbows..
Trampling through a sky of irrelevant talks
Like a cool breeze from the fragrance-garden
If God and Death descends down…
Like a small prayer of a school-girl
If I suddenly vanish with the smoke of incense 
in the crowd of the letters of the alphabet….

O God, tell me the value of a glass of such a fruity wine,
The God of Japanese dolls,
You know how mystique is the value of that wine!
The poem which is yet to reach the earth
Let that poem come down, lighting up the road of dreams!
May my silken window be filled with
a face and a smile!
The value of that one poem is a lot!
The God of a sweaty day and the lover of the evening,
You know!
The brightness of the mind and the Sun!
In exchange for my life, many evenings and me;
And for you
The floor of a solitary fantasy painted with words 
The overt right to an opium induced smile…
Forgive me, my friend,
This life, burdened with sorrow-confounded days
In between the insignificance,
I want so much to dream of a dream
To dream the flowery smile of an unbloomed flower!!